Iohannes Pecham OFM Giovanni Pecham, Iohannes de Pescham, Iohannes Peccanus, Iohannes Peckham, Johannes Archiepiscopus, Johannes Cantuariensis, Johannes de Pecano, Johannes de Pecham, Johannes de Pechano, Johannes de Peckham, Johannes Peachamus, Johannes Pecham, Johannes Pechamus, Johannes Pechanus, Johannes Peckham, Johannes Pithsanus, John Pecham, John Peckham
Biographische Daten:
- ca. 1225 / 1230
In Patcham (Sussex) geboren. - ------
Studium an der Artistenfakultät in Paris.
- Vielleicht als Schüler von Roger Bacon.
- ------
Studium an der Artistenfakultät in Oxford.
- ------
Magister artium in Oxford. - ca. 1250
Eintritt in den Orden der Franziskaner. - ca. 1257 / 1259
Beginn des Theologiestudiums in Paris. - 1269
Magister theologiae in Paris. - ca. 1269 - ca. 1271
Magister regens der Theologie am Franziskanerlehrstuhl in Paris.
- Nachfolger von Walter von Brügge.
- Ein Schüler war u.a. Roger Marston.
- Verwickelt in die Streitigkeiten gegen die Lehrmeinung Averroes und später Thomas von Aquins.
Zugleich Lektor am Franziskanerkonvent in Paris. - ca. 1270
Beteiligung am Streit über den Status der Bettelorden.
- Verteidigung der Franziskaner im Disput mit den weltlichen Magistri.
- V.a. gegen Gerhard von Abbeville gerichtet.
- Werk: 'Tractatus pauperis'.
- ca. 1272
Kontroverse mit Robert Kilwardby OP über das franziskanische Armutsideal. - ca. 1271 - 1274
Magister regens der Theologie in Oxford und Lektor am dortigen Konvent. - 1276
Provinzial der Franziskaner in England. - 1277
Unterstützer von Stephan Tempier bei dessen Verurteilung der averroistischen Positionen von Thomas von Aquin.
- Seine 'Quaestiones De aeternitate mundi' sind vielleicht Anlass für das Opusculum des Thomas von Aquin.
- Frühjahr 1277 - 1279
Magister sacri palatii an der Kurie. - ab 1279
Versuche auf den Synoden von Reading, Lambeth und London die Reformdekrete des 2. Konzils von Lyon (Mai-Juli 1274) durchzusetzen.
- 1279: Synode von Reading.
- 1281: Synode von Lambeth.
- 1286 (?): Synode von London.
- 25. Jan. 1279
Zum Erzbischof von Canterbury durch Papst Nikolaus III. ernannt.
- Gegen den Vorschlag Königs Eduards I. und des Benediktinerkapitles von Canterbury.
- In Form einer päpstlichen Provision.
- Nachfolger von Robert Kilwardby.
- 29. Okt. 1284
Bestätigung der Verurteilung seines Vorgängers Kilwardby von thomistischen Aussagen.
- Erneuerung von Kilwardby's Verboten (aus dem Jahr 1277), betreffend die Lehrmeinung über die Einheit der Form in Oxford.
- 1286
Verurteilung von Richard Knapwell OP wegen seiner Lehre in Oxford. - 8. Dez. 1292
In Mortlake (Surrey) gestorben.
- In der Kathedrale von Canterbury beigesetzt.
Bibliographie:
- Bernt, G.: Peckham (Pecha,), Johannes. In: LexMA, VI, 1993, Sp. 1848.Peckham (Pecha,), Johannes. [2] Dichtungen. In: LexMA, VI, 1993, Sp. 1848.
- Lohr, Charles: Medieval Latin Aristotle Commentaries, in: Traditio 27 (1971), 251-351.
- Schlageter, J.: Peckham (Pecha,), Johannes. In: LexMA, VI, 1993, Sp. 1848.
- Stegmüller, Friedrich: Der Johanneskommentar des Johannes Peckam O.M., in: Franziskanische Studien 31 (1949), 396-414.
- Van der Heijden, M. / Roest, B.: Franciscan Authors, 13th-18th century: A catalogue in progress (http://users.bart.nl/~roestb/franciscan).
- Weijers, Olga: Le travail intellectuel à la faculté des arts de Paris. Textes et maîtres (ca. 1200-1500), V, Turnhout (Brepols) 2003 [Studia Aristarum, 11].
- Glorieux, Palémon: Répertoire des maîtres en théologie de Paris au XIIIe siècle, II, Paris (Vrin) 1933.
Allgemeine Notizen zu allen Werken:
Doctor ingeniosus.
"In seiner Theologie verteidigt P. den mittelalterlichen Augustinismus gegen den philosophischen und theologischen Aristotelismus" [Schlageter (1993)].
Werkliste:
nicht datiert  | -- | Commentarius in Evangelium Iohannis Synonym: Lectura super Evangelium Iohannis; Manuskript: Brügge, Stadsbibl., 69, Prag, Metrop. Kap., A. CVIII, Sankt Gallen, Bibl. Pastor., 83; Incipit: Facies aquilae desuper ipsorum quattuor; |
nicht datiert  | -- | Commentarius in Sententias Synonym: In I-IV Sententiarum, Super I Sententiarum; Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. G. 4. 854, Neapel, Bibl. Naz., VII. C. 2, Paris, Bibl. Nat., lat. 16407; Incipit: In medio et in circuitu sedis; |
nicht datiert  | -- | Historia de trinitate Synonym: De trinitate, Officium Beatissimae Trinitatis (?), Tractatus de trinitate; Manuskript: London, Brit. Libr., Royal 10 B. IX, Uppsala, Universitetsbibliotek, C. 636 pt. 7-8; Incipit: Ingenuitas fidei christiane terrene considerationis; |
nicht datiert  | -- | Liber perspectivae Manuskript: London, Institution of Electrical Engineers, Thompson Collection 2, London, Lincoln’s Inn Hale, 76 (71), London, University Coll., lat. 31, Wien, Nationalbibl., 5210 ; |
nicht datiert  | + | Philomena Manuskript: Darmstadt, Hess. Landes- und Hochschulbibl, Lat. 80 , Darmstadt, Hess. Landes- und Hochschulbibl., Lat. 2273, Paris, Bibl. Nat., lat. 3307; Incipit: Philomena, praevia temporis amoeni; |
nicht datiert  | + | Psalterium meditationum beatae Mariae Synonym: Psalterium beate Marie Virginis, Psalterium beate Marie Virginis de Psalmis sacris sumptum, Psalterium Mariae, Psalterium Mariale; Manuskript: Brüssel, Bibl. Royale, II, 1060, Cambridge, Sidney Sussex Coll., 36 , Cambridge, Univ. Libr., Dd. XV, 21, Cambridge, Univ. Libr., Ff. VI, 14, Cambridge, Univ. Libr., Mm. V, 36; Incipit: Ave Virgo virginum, parens absque pari, Benigna mater suspice quod offero, Mente concipio laudes conscribere; |
nicht datiert  | -- | Sermo Manuskript: Angers, Bibl. mun., 250; |
nicht datiert  | + | Summa de esse et essentia Manuskript: Lüneburg, Ratsbücherei 2° 19, Rom, Bibl. Angelica 560; Incipit: Sensus mei penuria, temporis augustia et fratris instantia; |
nicht datiert  | -- | Theorica planetraum Manuskript: Dresden, Sächs. Landesbibl., C. 99, London, Brit. Libr., Add. 15107, London, Brit. Libr., Add. 15108; Incipit: Circulus excentricus vel egresse cuspidis; |
nicht datiert  | -- | Tractatus de sphaera Synonym: De sphaera, Tractatus sphaerae; Manuskript: Lüneburg, Ratsbücherei, Miscell. D.4° 46, Vatikanstadt, Bibl. Apost. Vat., Vat. lat. 5968; Incipit: Corporum mundanorum principalium numerum; |
nicht datiert  | -- | Diffinitio theologiae Manuskript: Cambridge, Univ. Libr., Gg. IV. 32; Incipit: Pauca theologiae rudimenta; |
nicht datiert  | ++ | Jerarchie Synonym: La Jerarchie; Manuskript: Paris, Sainte-Geneviève 2899; |
nicht datiert  | -- | Perspectiva particularis Synonym: De perspectiva et iride; Manuskript: Assisi, Bibl. Com., 673, Florenz, Bibl. Med. Laur., XVII. sin. 8, Paris, Bibl. Nat., lat. 8817; Incipit: Perspectiva cum sit una / Dicit Augusinus 1° de libero arbitiro; |
nicht datiert  | + | Postilla in Threnos Ieremiae Synonym: Expositio in Threnos Jereminae, Postilla in Lamentationes Ieremiae; Manuskript: Paris, Bibl. Nat., lat. 14260, Prag, Metrop. Kap., A. CVIII; Incipit: Tempus plangendi et tempus saltandi; |
nicht datiert  | + | <Poème sur l'âge> Manuskript: Cambridge, Univ. Libr., Ee. VI. 6.; Incipit: Dum juvenis crevi ludens nunquam requievi; |
nicht datiert  | + | Liber de oculo morali Synonym: De oculo morali, De oculo morali aureus libellus, Oculus moralis; Incipit: Si diligenter voluerimus in lege Domini meditari; |
nicht datiert  | -- | Meditatio de corpore Christi Manuskript: Florenz, Bibl. Med., Laur., Plut. XVII. sin. 8, Paris, Bibl. Nat., lat. 3738; Incipit: Ad mensam magnam sedisti, quia talia; |
nicht datiert  | + | Speculum conscientiae Synonym: Arbor mala, Speculum animae; Incipit: Arbor mala fructus malos facit, dicit Dominus Matthaei septimo; |
nicht datiert  | -- | Sermo Manuskript: Venedig, Bibl. Marc. Cl. VI. 36; |
nach 1240  | -- | Commentarium in Ethicam novam et veterem Synonym: Commentarium super libros Ethicorum; Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. G 4 853, Oxford, Bodl. Libr., Lat. Misc. C. 71, Prag, Universitätsbibl. III. F 10; Incipit: Cum scientiae quaedam sint de rebus et quaedam de signis; |
1269 - 1271  | ++ | Deploratio hominis in extremo Manuskript: Chartres, Bibl. mun., 341, Vatikanstadt, Bibl. Apost. Vat., Vat. lat. 4863; Incipit: O amicia letitia, vertens in lamenta; |
1269 - 1271  | ++ | Deploratio humanae miseriae Manuskript: Chartres, Bibl. mun., 341, Vatikanstadt, Bibl. Apost. Vat., Vat. lat. 4863; Incipit: Audi Deus creaturam tuis factam laudibus; |
1269 - 1271  | ++ | Planctus almae matris Ecclesiae Manuskript: Chartres, Bibl. mun., 341, Vatikanstadt, Bibl. Apost. Vat., Vat. lat. 4863; Incipit: Ad te Domine levavi anime precordia; |
Paris, 1269  | -- | Quaestiones disputatae de eucharistia Synonym: De Eucharistia quaestiones disputatae 11; Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum natura et tota substantia; |
Paris, 1269  | -- | Quaestiones disputatae de poena peccati Synonym: De poena peccati quaestiones disputatae 2; Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum omnis poena sit a Deo; |
Paris, 1269  | -- | Quaestiones disputatae de verbo Synonym: De verbo quaestiones 5 disputatae; Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum Verbum immediatius offerat se; |
ca. 1269 - 1280  | -- | Liber de statu saeculi Synonym: Dialogus de statu ecclesiae militantis, Dialogus de statu saeculi, Tractatus de statu saeculi; Incipit: Magister quid faciendo vitam aeternam; |
Weihnachten 1269  | ++ | Quodlibet II Incipit: Quaesita sunt quaedam circa Deum et quaedam circa creaturam; |
Paris, Weihnachten 1269 oder 1270
1270 - 1275  | ++ | De numeris misticis Synonym: De mysteriatione numerorum in Sacra Scriptura, De mystica Interpretatione numerorum in Sacra Scriptura; Manuskript: Vatikanstadt, Bibl. Apost. Vat., Vat. lat. 5968; Incipit: Omnia, Domine Jesu, teste sapientia, numero, pondere; |
Paris, Nov. 1270  | ++ | Quaestio disputata de paupertate Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum perfectio evangelica consistat in renuntiando; |
Weihnachten 1270  | ++ | Quodlibet I Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaesita sunt de Deo plura quantum ad essentialia et quantum ad personalia; |
Paris, Jan. 1270  | -- | Quaestiones disputatae de stellis Synonym: De stellis quaestiones disputatae 4; Manuskript: Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Occasione solemnitatis epyphaniae incumbentis; |
Paris, Februar - Juni 1270  | + | Quaestiones disputatae de anima Synonym: De anima quaestiones 12 disputatae, Quaestiones de anima; Manuskript: Florenz, Bibl. Med. Laurenz., Plut. 17 sin. cod. 8, Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum anima rationalis sit ex traduce; |
Paris, Februar- Juli 1270  | ++ | Tractatus pauperis Synonym: De perfectione evangelica [Kap. 10], Expositio super Regulam Fratrum Minorum [Kap. 10], Tractatus de pauperis contra insipientem, Tractatus de perfectione evangelica [Kap. 10], Tractatus pauperis contra insipientem, Tractatus pauperis contra insipientem novellarum haeresum conflictorem circa evangelicam perfectionem; Incipit: Honorius episcopus...Sed quia regula Fratrum Minorum [Kap. 10], Quis dabit capiti meo; |
nach Juni 1270  | ++ | Quodlibet IV Manuskript: Florenz, Bibl. Med. Laur., Plut. XVII sin. cod. 8; Incipit: Quaestio est utrum possit intelligi; |
Paris, 1271  | ++ | Quaestio disputata de aeternitate mundi Synonym: De aeternitate mundi quaestiones 2 disputatae; Manuskript: Florenz, Bibl. Med. Laurenz, Plut. 17 sin. 8, Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum aliquid factum sit; |
Paris, 1271  | -- | Quaestiones disputatae de originali culpa Synonym: De originali culpa quaestiones disputatae 2; Manuskript: Florenz, Bibl. Med. Laurenz., Plut. 17 sin. 8, Florenz, Bibl. Naz., Conv. soppr. J. I. 3; Incipit: Quaeritur utrum concupiscentia et mortalitas; |
vor Okt. 1272  | ++ | Tractatus contra Robertum Kilwardby Synonym: Contra fratrum Robertum Kilwardby, Tractatus contra Kilwardby; Manuskript: Cheltenham, Philipps Coll., 3119, Florenz, Bibl. Med. Laur., S. Croce. Plut. XV dext. cod. 12, Florenz, Bibl. Med. Laur., S. Croce. Plut. XXXVI dext. cod. 12, Wien, Bibl. Palat., 3417; Incipit: Super tribus sceleribus Damasci et super quatuor; |
ca.1275  | ++ | Canticum pauperis pro dilecto Synonym: Forma vivendi [letzer Abschnitt]; Incipit: Confitebor tibi Domine et collaudabo te, Vitae tandem forma [letzer Abschnitt]; |
Rom, ca. 1277  | ++ | Quodlibet III Manuskript: Florenz, Bibl. Med. Laur., Plut. XVII sin. cod. 7, Monte Cassino, 184; Incipit: Inter thesauros sapientiae et scientiae sola invenitur creatoris et creaturae cognitio; |
nach 1291  | + | Defensio fratrum mendicantium Synonym: Disputatio mundi et religionis, Querela mundi contra religionem; Incipit: O Christi vicarie, monarche terrarum; |
ca. 1309 - 1312  | + | Formula confidendi Synonym: Formula confessionum, Formula de modo confitendi, Tractatus de penitentia et confessione; Incipit: Eminentis devotionis, excellentis discretionis scientiarum; |
|